بررسی شدت آلودگی چهار رقم سیب زمینی به بیماری پوسیدگی خشک فوزاریمی در انبارهای شهرستان اردبیل

کشت سیب زمینی به عنوان کشت غالب استان اردبیل بوده و این استان بعد از همدان دارای رتبه دوم کشت سیب زمینی در کشور می باشد. بیماری های قارچی سیب زمینی پس از آفت سوسک کلرادو دومین مشکل کشت و کار و ذخیره سازی سیب زمینی در استان اردبیل به شمار می روند. یکی از عوامل قارچی خسارت زای خاک زاد غده های سیب زمینی در انبارهای شهرستان اردبیل، گونه های مختلف فوزاریوم می باشند. در این تحقیق 39 انبار در شهرستان اردبیل مورد بررسی قرار گرفت و مجموعا 150 نمونه مشکوک به آلودگی فوزاریومی از انبارها جمع آوری گردید. همزمان میزان آلودگی هر انبار و درصد فراوانی غده های پوسیده با انتخاب 3 گونی 50 کیلویی سیب زمینی و شمارش تعداد غده-های پوسیده و ایجاد برش در آنها تعیین شد. پس از انتقال نمونه های مشکوک به پوسیدگی خشک فوزاریومی به آزمایشگاه، جداسازی و خالص سازی قارچ ها انجام گرفت. با انجام آزمون بیماری زایی بر روی غده های رقم آگریا، چهار گونه فوزاریوم به نام های f. oxysporum، f. poae،f. solani و f. sporotichioides به عنوان عوامل بیماری زای سیب زمینی در شهرستان اردبیل شناسایی شدند. نتایج بررسی نشان داد که گونه f. solani تقریبا در تمامی انبارهای شهرستان اردبیل وجود دارد. به منظور ارزیابی عکس العمل پنج رقم سیب زمینی به چهار گونه فوزاریوم و تعیین رقم مقاوم به بیماری پوسیدگی خشک، آزمایشی با چهار تکرار انجام شد. در این بررسی جدایه ها به روش تلقیح سوسپانسیون کنیدیوم (104×1 کنیدیوم / میلی لیتر) به برش های غده سیب زمینی مایه زنی شدند. حساسیت غده ها نسبت به عوامل بیماری پس از گذشت چهار روز از مایه زنی در شرایط تاریکی و حرارت 25 درجه سانتی گراد بررسی گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد بین گونه های فوزاریوم مورد بررسی از نظر قدرت بیماری زایی به لحاظ آماری اختلاف معنی دار وجود ندارد. عکس العمل ارقام نسبت به گونه های مختلف فوزاریوم مورد آزمون متفاوت بود. رقم بورن (boren) دارای کمترین میزان آلودگی (5/12درصد) و رقم سبلان دارای بیشترین میزان آلودگی (87/98 درصد) بود. رقم سبلان به همراه ارقام خاوران، آگریا و هیبرید از بیشترین حساسیت نسبت به گونه های مختلف قارچ فوزاریوم مورد بررسی برخوردار بودند.